Mięsień prostownik długi palców

Mięsień prostownik długi palców jest mięśniem pierzastym zlokalizowanym w przednim przedziale mięśni goleni. Oprócz prostownika długiego palców przedział ten tworzy dodatkowo mięsień piszczelowy przedni i prostownik długi palucha. W tym artykule opiszemy anatomię, funkcję, a także palpację mięśnia prostownika długiego palców.

Szacowany czas czytania: 5 minut

Mięsień prostownik długi palców – anatomia

Przyczep początkowy

• Kłykieć boczny kości piszczelowej.
• Proksymalne ¾ powierzchni przedniej trzonu kości strzałkowej
• Proksymalna część błony międzykostnej, sąsiadująca przegroda międzymięśniowa przednia i powięź głęboka.

Przyczep końcowy

Mięsień prostownik długi palców kończy się czterema ścięgnami od drugiego do piątego palca stopy. Każde ścięgno rozchodzi się na powierzchni grzbietowej stopy i dzieli na ścięgno pośrednie, przyczepione do podstawy paliczka środkowego i dwa ścięgna boczne, przyczepione do podstawy paliczka dalszego.

Unerwienie

Nerw strzałkowy głęboki odchodzący od nerwu strzałkowego wspólnego, po odłączeniu się od nerwu kulszowego.

Unaczynienie

Tętnica piszczelowa przednia.

Położenie względem innych struktur

Prostownik długi palców jest położony po stronie bocznej mięśnia piszczelowego przedniego w przedziale przednim. Brzusiec mięśniowy prostownika długiego palców wciśnięty jest pomiędzy mięsień piszczelowy przedni a mięsień strzałkowy długi.

Od mięśnia strzałkowego długiego oddziela go dodatkowo przegroda międzymięśniowa przednia. 

Szczególną uwagę warto zwrócić na przyczep początkowy tego mięśnia. Przyczepia się on do struktur od guzowatości piszczelowej do głowy kości strzałkowej. Ten fragment prostownika długiego palców biegnie na powierzchni nerwu strzałkowego głębokiego stwarzając potencjalnie warunki do jego uwięźnięcia.

Prostownik długi palców tworzy pojedyncze ścięgno powyżej troczka górnego mięśni prostowników. Następnie ścięgno przebiega głęboko względem troczka prostowników stopy i rozszczepia się na 4 powierzchowne ścięgna, otoczone pochewką maziową. Ścięgna te można łatwo dostrzec i zbadać palpacyjnie na grzbiecie stopy (wyprostowane palce), gdy przechodzą w dość skomplikowany przyczep końcowy (ang. the extensor hood) na środkowym i dalszym paliczku palców od palca II do V.

Mięsień prostownik długi palców – palpacja

W części proksymalnej mięśnia piszczelowego przedniego odnajdując okolicę guzowatości kości piszczelowej oraz jej brzeg przedni, lokalizujemy przestrzeń namięsnej od strony przyśrodkowej. Przemieszczamy się następnie po mięśniu piszczelowym przednim w kierunku bocznym. Tam odnajdziemy boczne ograniczenie mięśnia piszczelowego przedniego, które utworzone jest przez strukturę prostownika długiego palców.

Aby upewnić się, że odnaleźliśmy prawidłową strukturę mięśnia prostownika długiego palców, w przypadku palpacji na osobie zdrowej możemy poprosić o ruchu zgięcia i wyprostu palców stóp. Ten ruch spowoduje aktywność wspomnianej struktury. W swym przebiegu mięsień prostownik długi palców będzie podążać równolegle do struktury mięśnia piszczelowego przedniego. Następnie na wysokości kostki bocznej rozdziela się na cztery ścięgna kończąc swój bieg na czterech palcach stopy.

Aby uwidocznić ścięgna końcowe prostownika długiego palców, w przypadku palpacji na osobie zdrowej, prosimy o utrzymanie izometrycznej pozycji zgięcia grzbietowego stopy oraz ewersji, co spowoduje napięcie struktury mięśnia prostownika długiego palców i wyraźne uwidocznienie jego ścięgien końcowych tuż pod skórą na grzbiecie stopy.

Funkcje mięśnia prostownika długiego palców

Funkcją mięśnia prostownika długiego palców, jak sama nazwa wskazuje, jest wyprost od II do V stawu śródstopno-paliczkowego i międzypaliczkowego. Dodatkowo mięsień ten przyczynia się do zgięcia grzbietowego i ewersji stopy.

Punkty spustowe i wzorce bólu rzutowanego

Punkty spustowe w mięśniu prostowniku długim palców zlokalizowane są najczęściej w jego proksymalnej części blisko przyczepu początkowego. Mogą powodować ból po przedniej stronie kostki lub ból przodostopia po grzbietowej stronie.

Literatura

Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I., Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.

Hudák R, Kachlik D, Volny O, Memorix anatomia. Wrocław: Edra Urban & Partner, 2017